شرکت توانیر در سال ۱۳۴۸ با هدف توسعه تأسیسات تولید، انتقال و عمدهفروشی برق تشکیل شد. در ۲۸ بهمن ۱۳۵۳، با محولکردن برنامهریزی جامع و هماهنگکردن فعالیت انرژی در سطح کشور به وزارت آب و برق، که سپس به وزارت نیرو تغییر نام یافت. در همان سال نیز، تغییراتی در اساسنامه شرکت توانیر ایجاد شد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران (سال ۱۳۵۷) و با شرایط جدیدی که در سنوات بعد، در صنعت برق از نظر کیفی و کمّی ایجاد شد، مسئله تغییرات در ساختار صنعت برق اهمیت ویژهای یافت و سرانجام «شرکت توانیر» در مهرماه سال ۱۳۷۴ به «سازمان مدیریت تولید و انتقال نیروی برق ایران (توانیر)» تبدیل و وظایف و مأموریتهای معاونت امور برقِ وزارت نیرو به این سازمان محول گردید و پست مدیرعامل این سازمان نیز با حفظ سمت تواٌمان به معاونت امور برق داده شد.
در طول سال های یاد شده بنا به ضرورت های ایجابی، تحولات گوناگونی در این سازمان به وقوع پیوست که از جمله تصویب اساسنامه شرکت توانیر در مجلس شورای اسلامی و تایید آن در تاریخ 19/10/1381 توسط شورای محترم نگهبان بود. در اجرای اساسنامه مذکور، متضمن تغییر نام شرکت به شرکت مادر تخصصی مدیریت تولید، انتقال و توزیع نیروی برق ایران (توانیر) نیز بود.
به استناد ماده 2 اساسنامه شرکت، هدف از تشکیل شرکت مادر تخصصی توانیر، ساماندهی فعالیتهای تصدی دولت در زمینه بهره برداری و توسعه صنعتبرق در چارچوب سیاستهای وزارت نیرو، راهبری شرکتهای زیرمجموعه، افزایش بازدهی و بهره وری و استفاده مطلوب از امکانات صنعت برق کشور و درصورت لزوم انجام برخی فعالیتهای عملیاتی و همچنین کارگزاری وزارت نیرو برای انجام نظارتها و تدوین برنامه ها می باشد.
ماده ۱- نام شركت : مديريت توليد، انتقال و توزيع نيروي برق ايران (توانير) كه از اينپس در اين اساسنامه شركت ناميده ميشود.
ماده ۲- هدف از تشكيل شركت: ساماندهي فعاليتهاي تصدي دولت در زمينه بهرهبرداري و توسعه صنعت برق در چارچوب سياستهاي وزارت نيـرو، راهبـري شركتهاي زيرمجموعه، افزايش بازدهي و بهرهوري و استفـاده مطلوب از امكانـات صنعت برق كشور و در صورت لزوم انجام برخي فعاليتهاي عملياتـي و همچنين كارگزاري وزارت نيـرو براي انجام نظارتها و تدوين برنامهها ميباشد.
ماده۳- مركز اصلي شركت تهران است و شركت ميتواند با رعايت قوانين و مقررات براي اجراي عمليات مقـرر در اين اساسنامه شعب يا نمايندگيهايي در داخل و يا خارج كشـور با تصويب مجمع عمومي تأسيس نمايد.
ماده ۴- شركت داراي شخصيت حقوقي و مستقل بوده و به صورت شركت سهامي (خاص) اداره ميشود. اين شركت و كليه شركتهاي تابعه از هر لحاظ استقلال مالي داشته و تابع مقررات اساسنامه خود ميباشند.
ماده ۵ - مدت (شركت) نامحدود است.
ماده ۶- سرمايه شركت: سرمايه شركت مبلغ 10000000 ریال است كه به يكهزار سهم 10000 ريالي با نام منقسم ميگردد و صددرصد (۱۰۰%) سهام متعلق به دولت است.
بررسي و تدوين پيشنهادهاي لازم در زمينه راهبردها و سياستها و برنامههاي بلندمدت و ميانمدت صنعت برق و ارايه آن به وزارت نيـرو
اجراي سياستها، برنامهها و مصوبات وزارت نيـرو
تهيـه طرحهاي لازم براي توسعه تأسيسات توليد، انتـقال و توزيع برق و ارايـه آن به وزارت نيرو جهت اخذ مجوز
سرمايهگذاري در تأسيسات توليد و انتـقال و توزيع صنعت برق
اتخاذ تدابيـر و راهكارهاي لازم به منظور حصول اطمينـان از اجراي صحيـح و به موقـع طرحهاي توسعه و بهينهسازي تأسيسات
راهبـري و پايـش شبكـه سراسري برق از طريـق شركتهاي زيرمجموعـه و همچنيـن ايجاد سازوكارهاي لازم براي توسعه رقابت در امر توليد، خريد و فروش برق از جمله ايجاد سيستمها و انجام عمليات بازار و بورس برق
تدوين و پيشنهاد تعرفههاي برق به وزارت نيرو
خريد و فروش عمده برق در داخل و خارج كشور از طريق شركتهاي زيرمجموعه
اخذ هرگونه وام و تسهيلات مالي از منابع داخلي و خارجي، عرضه اوراق قرضه و مشاركت داخلـي و پيش فروش انشعاب و انرژي برق و سايـر روشهاي تأمين منابع مالي با اخذ مجوز از مراجع قانوني ذيربط
مديريت، توسعه و تأمين منابع مالـي صنعت برق و استفاده بهينه از اين منابع از طريق برقراري تسهيلات و گردش منابع مالـي فيمابين شركت و شركتهاي زيرمجموعه
انجام عمليات لازم به منظور نظارت در نحوه استفاده از انرژي برق به نمايندگي از طرف وزارت نيـرو و همچنين ترويج فرهنگ مديريت مصرف به منظور بهينهسازي مصرف و كاهش مصارف غيرضروري
بررسی، مطالعه و ساير اقدامات لازم براي توسعه فناوري، انتـقال دانش فني و اطلاعرساني تأمين كالا و ساخت تجهيزات موردنياز صنعت برق کشـور
حمايت از توسعه فعاليتهاي آموزشي و پژوهشي در زمينههاي تخصصي مرتبط با صنعت برق و پشتيباني از برنامههاي تربيت متخصصان موردنياز صنعت برق کشـور
حمايت از تحقيقات و فعاليتهاي علمي و توسعه منابع انساني و ساير عوامل مؤثر در بهبود مديريت و بهرهوري صنعت برق کشـور
مديريت و هماهنگي تجاري، فنـي و برنامهاي بين شركتهاي زيرمجموعه و هدايت و هماهنگي آنها در جهت سياستهاي تعيين شده از طرف وزارت نيرو و دولت
نظارت بر امور مديريـت و نظـام مالـي شركتهاي زيرمجموعـه و انجام بازرسـي و حسابرسيهاي لازم
تدوين مقررات و استانداردها و دستورالعملهاي لازم براي حسن اجراي امور و استفاده بهينه از امكانات و تأسيسات صنعت برق و ارايه آنها به وزارت نيرو و همچنين انجام عمليات لازم به منظور نظارت بر اجراي آنها به نمايندگي وزارت نیـرو
پيشنهاد و پيگيري درخواستهاي عمومي صنعت برق از دولت
انجام هرگونه عمليات مالي، معاملات، سرمايهگذاري، تشكيل شركت، مشاركت در مؤسسات و شركتهاي ديگر كه مرتبط با موضوع شركت باشد، با رعايت مقررات مربوط
مبادرت به هرگونه فعاليت كه با هدف شركت مرتبط باشد.
شرکتهای برق منطقه ای
شرکتهای توزیع برق
مدیریت شبکه/p>